Mesleki Yeterlilik Belgesi gündemde çünkü Resmi Gazete’de yayımlanan değişikliklerle birlikte tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan birçok iş kolunda “belgesiz çalışma” dönemi kapanmaya yaklaşıyor. Yeni düzenleme, iş güvenliği ve yetkinlik standardını yükseltmeyi hedeflerken, çalışanlar ve işverenler için takvimli bir uyum süreci de başlatmış oldu.
Bu Yazımızda Neler Var:
Belge Şartı Neden Bu Kadar Kritik Hale Geldi?
Mesleki Yeterlilik Belgesi uygulaması, sahada “işi yapabiliyor olma” iddiasını ölçülebilir ve doğrulanabilir bir standarda bağlamayı amaçlıyor. Bu yaklaşım, özellikle üretim ve lojistikte riskli operasyonların ehil kişilerce yürütülmesini destekliyor; iş kazaları, kalite dalgalanmaları ve operasyonel hatalar gibi maliyetli sorunların azaltılmasına katkı sunması bekleniyor.
Hangi Mesleklerde Belgesiz Çalışma Dönemi Bitiyor?
Son değişiklikle birlikte toplam 66 meslekte, belgeye sahip olmayanların 12 ayın sonunda istihdam edilemeyeceği belirtildi. Bu kapsamda kamuoyunda öne çıkan örnekler arasında iplik operatörü, liman forklift operatörü ve çimento üretim elemanı gibi pozisyonlar yer alıyor; düzenleme, farklı sektörlerde benzer nitelikte çok sayıda işi kapsayacak şekilde genişliyor.
12 Aylık Süre Ne Anlama Geliyor?
Mevcut bilgilere göre “bugünden itibaren” başlayan 12 aylık süre, işverenlerin kadrolarını belgelendirme şartına uyumlu hale getirmesi için tanınan kritik bir geçiş penceresi anlamına geliyor. Bu dönemde çalışanların belgelendirme süreçlerini tamamlaması, işletmelerin de planlama ve denetim risklerini azaltması açısından belirleyici görülüyor.
Düzenleme Hangi Tebliğlerle Genişletildi?
Değişikliklerin, mesleki yeterlilik belgesi zorunluluğu getirilen iş kollarına ilişkin 2019/1 ve 2021/1 sayılı tebliğlerde yapıldığı aktarıldı. Buna göre 2019/1’de yer alan bazı mesleklerde ve 2021/1’de yer alan bazı mesleklerde belge şartı genişletilerek, ilgili standartları yayımlanan işlerde belgesiz istihdamın 12 ay sonra mümkün olmayacağı vurgulandı.
Mesleki Yeterlilik Kurumu Sürecin Neresinde?
Mesleki Yeterlilik Kurumu, ulusal meslek standartları ve yeterliliklerin çerçevesini oluşturan temel yapı olarak sürecin merkezinde yer alıyor. Bu çerçevede amaç, belgelendirme zorunluluğunu sadece bir formaliteye dönüştürmeden, sahadaki uygulamayı standarda bağlamak ve denetlenebilir hale getirmek olarak okunuyor.
Kimler Belge Şartının Dışında Kalabiliyor?
Düzenlemede bazı istisnalardan da bahsediliyor. Mesleki Eğitim Kanunu kapsamındaki ustalık belgesine sahip olanlar ile MEB’e bağlı mesleki ve teknik eğitim kurumları ve mesleki-teknik eğitim veren okul/bölüm mezunlarının, diplomalarında belirtilen alanlarda çalıştırılmaları halinde şarttan muaf tutulabileceği ifade ediliyor. Ayrıca belirli koşullarda, 1 Ocak 2022’den önce alınmış kurs bitirme belgesine dayalı istisnalar da yer alıyor.
Sektörlere Yansıması Ne Olacak?
Özellikle üretim hatlarında çimento üretim elemanı gibi pozisyonlarda, süreç güvenliği ve kalite standardı açısından belgelendirme daha görünür hale gelecek. Tekstil tarafında iplik operatörü için yetkinlik doğrulaması, lojistikte ise liman forklift operatörü gibi yüksek riskli görevlerde iş güvenliği çıtasının yükselmesi bekleniyor; işverenler açısından ise uyumsuzluk riskinin yönetimi öncelikli gündem maddelerinden biri olacak.
İşverenler ve Çalışanlar Ne Yapmalı?
Mesleki Yeterlilik Belgesi şartı genişlediği için, ilgili mesleklerde çalışanların belgelendirme takvimini geciktirmeden planlaması önem taşıyor. İşverenler tarafında ise mevcut kadroların hangi pozisyonlarda belgelendirme kapsamına girdiğini netleştirmek, 12 aylık süre dolmadan önce sınav ve belgelendirme süreçlerini organize etmek, olası denetim ve operasyon kesintisi risklerini azaltabilir.
İlginizi Çekebilir: Sağlık Teknolojileri Eğitimi Gençleri Geleceğin Meslekleriyle Nasıl Buluşturuyor?
