Yıllar geçtikçe, insanoğlunun birçok konudaki bilgisi de artıyor. Gelişim hızı, inanılmaz bir seviyede olan teknoloji, insan hayatına birçok yeni zorunluluk, ihtiyaç, zevk, keder ve özellik katıyor. Son neslin teknolojik araç ve gereçlerle bu kadar içli dışlı olması ise ebeveynlerin sorumluluklarını bir hayli artırıyor. Böylece karşımıza, dijital ebeveynlik adında bir kavram çıkmış oluyor…
İyi ve kötü içeriklerin bir tık uzakta olduğu internet dünyasında, çocukların henüz gelişmemiş olan algılarına zarar verebilecek şeyler bulunduğu gibi, bu teknolojik araçlar sayesinde kolaylıkla ulaşabileceği, çok yararlı şeyler de bulunuyor. Çocukların sanal ortamlardaki hareketlerini kontrol etmek için üretilmiş birçok program bulunsa da, bunların fazla kullanışlı olmadığı da birçok kişi tarafından düşünülüyor.
Her ne olursa olsun, çocuklar konusundaki tüm diğer konularda da olması gerektiği gibi, ebeveynlerin bu konuda da oldukça ileri görüşlü, dikkatli ve bilinçli olması gerekiyor. Dolayısıyla teknolojik gelişmelerin çocuklar üzerindeki etkisi ve çocukların genel ihtiyaçları konusunda bilgi sahibi olmak, bu çağda iyi birer ebeveyn olmak için en gerekli iki şey… Çocuğunuzu sanal ortamlardaki tehlikelerden koruyabilmeniz için dikkat etmeniz gereken özel durumlar bulunmakta…
Bu Yazımızda Neler Var:
Dijital Ebeveynlik ve Çocukların Teknoloji Bağımlılığı
Sürekli teknolojik cihazlarla meşgul olan, elindeki telefon ya da tablet cihazı alındığı zaman ağlayan veya hırçınlaşan, annesi, babası ve kardeşleriyle zaman geçirmek yerine sürekli olarak bu cihazlarla ilgilenen çocuklar… Ne yazık ki çocuklarda görülen bu kötü durumlar, yaşamakta olduğumuz çağın acı gerçeklerinden… Çocuğunun, kardeşinin, yeğeninin ya da tanıdığı bir küçük çocuğun sürekli olarak telefon ya da tablet yoluyla videolar izlemesinden, bilgisayar oyunlarıyla çok zaman geçirmesinden şikayetçi olan biriyseniz, bir dijital ebeveyn adayı olarak davranışlarını düzeltmesi gereken ilk kişi siz olacaksınız! Çünkü çocuğun internet ortamına bu kadar bağımlı hale gelmesi, etrafındaki insanların etkileriyle mümkün olmaktadır…
Dijital Ebeveynliğin Yapı Taşı: Sosyal İletişim
Teknolojik araç ve gereçleri sadece eğlenmek için kullanan bir çocuk, pasif tüketici sınıfına girmektedir. Fakat yaşına göre yararlı olacak bilgiler öğrenerek kendini geliştirmek için bazı uygulamaları kullanan, videolar izleyen ya da nadir de olsa yazılar okumaya çalışan çocuklar ise üretken tüketici sınıfındadır. Dijital ebeveyn olmak isteyen her birey, çocuğunun daha bilinçli bir tüketici olmasını sağlamakla görevlidir. Sosyal medyanın zararlarını en fazla gören kullanıcıların çok büyük bir bölümünün pasif tüketicilerden oluştuğunu hatırlatmakta fayda vardır…
Bu durumda üzerinize düşen, dijital ebeveynlik görevini yerine getirerek çocuğunuzu bu konuda bilinçli bir hale getirmektir. Bunun için ilk adım, çocuğun ilgi ihtiyacını karşılamaktır. Çünkü ailesi tarafından ilgisiz bırakılan çocuklar, kendilerini daha değerli hissetmek için farklı sanal ortamlara girmek isteyebilmektedirler. Sosyal yaşamlarına ebeveynleri tarafından önem verilememesi de bunun başka bir sebebidir. Ayrıca sizi model olarak gören çocuğun karşısında, bir internet bağımlısı gibi davranmamanız gereklidir.
Yeterince iyi bir model olmayı başardıktan sonra yapmanız gereken ise, çocuğun karar alma hakkına saygı duymaktır. Aksi halde, kararlarının önemsenmediğini düşünen bir çocuk, tüm kararları kendisinin aldığı oyunlarla ilgilenmeye devam edecektir… Onun teknoloji bağımlılığından dolayı sert yasaklar uygulamak da sorunu çözmeyecektir. Neyin doğru, neyin yanlış olduğunu ancak karşılıklı bir konuşmayla paylaşmanız en doğrusudur. Dijital ebeveynlik, doğru iletişimle gerçekleşebilen bir durum olmaktadır…
Çocukla yeterince sohbet edilmemesi, bilgi paylaşılmaması ve birlikte beyin fırtınaları yapılmaması, öğrenme ihtiyacının internet aracılığıyla giderilmesine sebep olacaktır. Bu ise çocuğunuzun birçok yanlış bilgiyle, yanlış şeyler düşünebilmesine yol açacaktır… Ayrıca değersiz olduğunu düşünen, sürekli eleştirilen çocukların, sanal ortamlarda küfürler etme, tehdit sözleri kullanma gibi kötü davranışlarda bulunduğu da tespit edilmiştir. Hukuken “siber zorbalık” olarak tanımlanan bu suç, ileride veya şimdi çocuğunuzun başına bir bela almasına sebep olabilir…
Ayrıca onun teknolojik cihazlara olan yoğun ilgisi konusunda da olsa kırıcı sözler söylenmemelidir. Çocuğun hangi internet sitelerde zaman geçirdiği, kimlerle iletişim kurduğu onunla sohbet edilerek, tatlı bir dille öğrenilmelidir. Aksi halde çocuğunuz yalan söylemeye alışabilir. Bir ödül olarak teknolojik cihazların çocuklara verilerek video izlemelerinin ya da oyun oynamalarının söylenmesi ise çok sakıncalıdır. Bu durumda çocuğunuz teknolojik araçları, birincil sosyal faaliyetlerinden bile önemli olan şeyler olarak görecektir. Eğer çocuklarınızın telefonu, tableti, bilgisayarı daha az önemsemesini istiyorsanız, bilinçli bir dijital ebeveyn olarak onları daha çok önemsemelisiniz…