İskandinav mitolojisi, İskandinavların Hristiyanlık ile tanışmadan önce inandıkları din ve inanışlar, efsanelerdir. Sfenks hikayesinden sonra İskandinav efsaneleri de merak edilmektedir. İskandinav mitolojisi anlatımlarında, başlangıçta sadece bir boşluk olduğu belirtilir. Kocaman karanlık bir boşluktan söz edilir. Ardından nehirler şeklinde sıcak ve soğuk ortaya çıkar. Kıvılcımlar nehirler üzerine düştükçe nehirleri eritip evrendeki ilk canlı olan Ymir’i yaratırlar.
Aç, aptal ve kızgın olan Ymir açlığının verdiği çaresizlik ile yemek aramaya başlar ve bir inekle karşılaşır. Onun sütü ile açlığını giderir. İnekte acıktığı zaman kayaların üzerinde bulunan tuzları yalamaya başlar ve ortaya çıkan şekiller ilk tanrılar olur. İlk tanrının adı ise Buri olur.
Daha sonra iki tane büyük ve ihtişamlı iki ağaç yaratılır. Bu ağaçlar düşünebilen, görebilen ve duyan ağaçlardır. Bu iki ağaç ile insan ırkının başlangıcı kabul edilir. Erkeğe kül ağacı, dişiye de sarmaşık denildi. Ardından tanrıların meskeni Asgard yaratıldı.
İskandinav mitolojisi diğer mitolojilerden farklıdır çünkü tanrılarının sonu ve kim tarafından öldürülecekleri bellidir. Bu kıyamet gününe Ragnarok denir. Tüm tanrılar bütün hayatları boyunca bu büyük gün için hazırlanırlar.
Bu Yazımızda Neler Var:
Thor Kimdir?
Thor mitoloji anlatımlarında Thor’un babası Odin, annesi Jord’dur. Thor’un doğumu hakkında anlatılar bulmak pek mümkün değildir. Annesinin Frejya olduğu gibi yanlış bir bilgi vardır oysa ki Frejya Thor’un üvey kardeşlerinden biridir. Thor’un mitolojide en çok adı geçen kardeşi Barış Tanrısı Baldr’dır. Ragnarök gününe sebep olan kör kış tanrısı Hod ve Tanrılar Ulağı Hermod da Thor’un kardeşleridir. İntikam tanrıları olan Vali ve Vidar isimli iki kardeşi daha vardır. Bu kardeşler Baldr ve Odin’in intikamlarını alarak isimlerinin hakkını vermiştir. Kaynaklarda adını pek geçmeyen üçüncü en güçlü tanrı Try da Thor’un bilinen kardeşlerindendir.
Thor kızıl saçlı kızıl sakallıdır. Alkol kullanır ve belki bu yüzden konuları konuşarak değil dövüşerek halletmeyi tercih eder. Fiziksel anlamda en güçlü tanrıdır ve bir dev kadar büyüktür. Kaba ve sinirli olsa da insanlara karşı yumuşak tavırları vardır. Gençliğinde çok başarılı olduğu için zamanla ukala ve kendini beğenmiş tavırlar sergiler.
Gök gürültüsü, yıldırım, yağmur ve tarım tanrısıdır. Asıl görevi Midgard’ı korumaktır. Büyük bir arabası vardır ve bu arabayı diş bileyen ile diş gıcırdatan isimli keçileri çeker. Arabasının tekerleri her döndüğünde gök gürültüsü olduğuna inanılır. Thor acıktığında keçilerini kesip yiyebilir ama keçiler her seferinde tekrar canlanıp arabayı çekmeye devam ederler. Thor’un aşk hayatı sadedir ve tek eşlidir. Eşinin adı Sİf’dir. Sif ile 4 çocukları olur. İsimleri Ull, Thrud, Lorride, Modi ve Magni’dir. Ull aynı zamanda av tanrısıdır ve herkes tarafından çok sevilen, göklere çıkarılacak bir tanrı olmayı başarmıştır. Thor’un çocuklarından Modi, Ragnarok gününden sağ kurtulabilen sayılı canlılardan biri olmuştur.
Thor’un Özel Eşyaları
Thor mitoloji hikayelerinde 3 özel eşyası vardır ve gücünün asıl kaynağı bu eşyalardır; demir eldiven, büyük çekici Mjolnir ve ihtişamlı altın kemer. En güçlü silahı çekiçtir, özellikleri o kadar güçlüdür ki çekici fırlattığında çekicin rüzgarı bile düşmanı öldürmeye yeterlidir. Çekiç ile şimşek çakar ve attığı zaman geri dönme özelliğine sahiptir. Thor’un kıyafet ve şekil değiştirmesi için çekici kullanması yeterlidir. Kolay taşıması için küçülüp büyüyebilir. İstediği her şeyi çekiç ile kutsayabilir ve fırtına ve yağmurları kontrol edebilir. Thor demir eldiveni giymezse çekici kullanamaz ya da savuramaz. Altın kemeri giydiğinde de gücü 2-3 katına katlanırdı.
Thor’un ölümü Ragnarok gününde olur ve rakibi dev bir yılan Jormungand’dır. Thor Jormungand’ı (Midgard Ejderi) yener ama savaş anında aldığı zehirli ısırıklar sonucunda Thor’da çok geçmeden ölür.
İskandinav Mitolojisi: Thor’un Tapınakları
Thor ile ilgili çok fazla tapınak bulunmadığı bilinmektedir. Bunun sebebi Thor’un korkulan ve sevilmeyen bir tanrı olması değildir. Thor’a dua etmek isteyenler daha doğal tapınaklar kullanmayı tercih ederler. Bunlardan biri de en fazla yıldırımın düştüğü meşe ağacıdır. Kötü geçen ve kuraklık yaşanan sezonlarda her hayvanın dokuzuncusu bu ağacın altında kurban edilirdi. Çok fazla kuraklık yaşanan zamanlarda bu ağacın altında insan kurban edildiği hikayeleri de anlatılmaktadır.
Thor’un Mjolnir’ini Kaybetmesi
Thor’un çekicini ucube bir iskandinav tanrısı çalmıştır. Thor uyurken yatak odasına girip çekici çalan bu ucube tanrı bu durumu santaj için kullanır. Çünkü ucube tanrının kralı Thrym, Frejya’ya aşıktır. Frejya Thrym’i reddettiğinde kral bu durumu kabullenemez ve Thor’un bütün gücünü aldığı çekici Mjolnir’e karşılık olarak Frejya’yı ister. Thor, şekil değiştirme özelliğini kullanarak üvey kardeşi Frejya’nın kılığına girer. Bir ziyafet düzenlenir ve Thor çekicine kavuşma umuyduyla Frejya kılığında gelinlik giyer. Ziyafet sırasında Thor ikram edilen içkilere dayanamayıp içmeye devam etse de sonuç Thor’un istediği gibi olur. Hiçbir şeyden şüphelenmeyen Thrym, çekici bir anlık gelinin yani Thor’un eline verir. Thor güç aldığı çekicine kavuşur ve tüm bunların intikamını alır.
İskandinav Mitolojisi: Odin Kimdir?
Tanrıların tanrısı olarak bilinen Odin aynı zamanda savaş, ölüm ve bilgelik tanrısı olarak da bilinir. Odin mitoloji betimlemelerinde iki yanında açgözlü ve yırtıcı isimlerinde iki kurt olduğu anlatılır. Omzunun üstünde de düşünce ve hafıza isimli iki kunduz vardır. Bu kuzgunlar her gün dünyayı dolaşıp Odin’e dünyada olup bitenler hakkında haber getirirler.
Odin’in elinde hedefini hiç ıskalamayan dünya ağacı, kutsal külden yapılan ve üzerinde büyülü sözler yazan göz kamaştırıcı mızrağı tutar. Odin mitoloji anlatımlarında Odin’in 8 bacaklı bir atı vardır. Bu at yerde, denizde ve havada aynı şekilde hızlanarak Odin’i istediği yere götürür. Odin’in eşinin adı Frigg’dir. Frigg evlilik ve annelik tanrıçasıdır.
Odin Neden Tek Gözlüdür?
Odin’in tek gözlü olduğu bilinir. Bunun sebebi ise bilgelik kuyusundan bir yudum içmek istediğinde kuyunun koruyucusundan izin alamamasıdır. İzin alamadığında amacından vazgeçmeyen Odin, tek gözünü oyup kuyuya atmıştır. Bedelini ödediğini söyleyerek kuyuda ki sudan içmek için izin alabilmiştir. Suyu içer ve arzu ettiği bilgeliğe kavuşur.
