Siber zorbalık ifadesi dijital dünyada sıklıkla karşımıza çıkan ifadelerden bir tanesidir. Zorbalık kelimesi ile bir kişiye sanal ortamlar vasıtasıyla zorbalık yapmak anlamı ortaya çıkmaktadır. Sanal ortamlarda yapılan tehdit, korkutma ve küçük düşürme gibi eylemler siber olarak yapılan zorbalıklara örneklerdir. Örneğin, bir kişinin fotoğrafını kullanarak kişi hakkında sanal ortamda yalan yanlış eylemlerde bulunmak çok sık karşılaşılan zorbalıklar arasında yer almaktadır.
Kişinin sosyal medya hesaplarına yönelik olarak aşağılayıcı ya da küçük düşürücü girişimlerde bulunma da kişiye zarar verebilen zorbalıklar arasında bulunmaktadır. Bir kişi hakkında sanal ortamlarda yalanlar ortaya çıkarmak ve bunları tüm mecralara yaymak eylemi son zamanlarda karşılaşılan zorbalıklar arasında yer almaktadır. Siber zorbalık türleri çok çeşitli olmakla birlikte genellikle birbirine benzer eylemlerle kendini göstermektedir.
Bu Yazımızda Neler Var:
Siber Zorbalık Nasıl Anlaşılabilir?
Siber zorbalık UNICEF’in ifadesi ile kişinin kendisini utanmış ya da küçük düşmüş hissetmesine yol açan eylemlerin tamamını oluşturmaktadır. Sosyal mecrada kişilerin birbirlerine küçük şakalar yapmaları hoş karşılanabilmektedir. Ancak şaka olarak adlandırılan eylemlerin kişiyi rahatsız edecek bir boyuta ulaşmasının zorbalık olduğu bilinmelidir.
Sanal ortamlarda kişilerin arkadaş çevrelerinin yanı sıra çok farklı çevreleri de bulunduğu için, ileri gidilen şakaların, masum bir şaka olarak değerlendirilemeyeceği açıktır. Sanal ortamlarda bir kişiye yönelik olarak yapılan eylemin maruz kalan kişi tarafından durdurulması isteniyorsa ancak eylem devam ediyorsa bu durum şaka olmaktan çıkmıştır. Çünkü hiçbir insan, hoşuna gitmeyen bir şeye katlanmak zorunda değildir.
Bu Zorbalık Durumuna Kimler Maruz Kalmaktadır?
Siber zorbalık genellikle gençlerin maruz kaldığı bir olaydır. Gençlerin, yetişkinlere nazaran daha savunmasız olması ve kendi çevrelerini oluşturanların da daha çok gençlerden oluşması, bu durumda etkilidir. Yetişkinlere yönelik olarak yapılan doğrudan eylemler genellikle siber taciz olarak ifade edilmektedir. Türkiye’de siber zorbalık İstatistikleri 2017 yılında %20 düzeyinde belirlenmiştir. Bu oran hiç de anımsanacak bir oran değildir. Gençlerin bu tür bir zorbalığa maruz kaldıklarında sessiz kalmamaları gerekmektedir.
Çünkü uygulanan zorbalığın derecesinin artma ihtimali bulunmaktadır. Bu nedenle zorbalığın hissedildiği andan itibaren olaya müdahale edilmesi gerekmektedir. Öncelikle zorbalık, yakın çevreden kaynaklanıyorsa yakın çevre uyarılmalıdır. Uyarma sonucunda zorbalık sonlandırılmadıysa anne-baba ya da okuldaki öğretmenlerden yardım istenmelidir. Eğer konu yakın çevreye ya da öğretmenlere anlatılmak istenmiyorsa konu hakkında profesyonel destek alınabilmektedir. Bunun için:
www.genclikdestekhatti.org.tr adresine başvuru yapılmalıdır.
Siber Zorbalık Sosyal Medya Üzerinden Gerçekleşiyorsa Ne Yapılmalı?
Siber zorbalık sosyal medya üzerinden gerçekleşiyorsa, bu durumda zorbalık yapan kişinin engellemesi ya da medya yöneticisine bildirilmesi gerekmektedir. Olaya kanıt olması açısından zorbalığa ilişkin ekran görüntüleri ya da mesajlar kayıt altına alınmalıdır. Sosyal medya yönetimi bu tarz olaylara kesinlikle kayıtsız kalmayacaktır. Çünkü bu ortamların kullanıcılarını korumalarına dair yükümlülükleri bulunmaktadır.
Tüm büyük sosyal medya ortamlarında bu tarz zorbalıkları önlemek üzere özel ekipler bulunmaktadır. Çok sayıda dil seçenekleri ile istenilen şikayetler yapılabilmektedir. Tüm bunlardan sonuç alınamadığında da konu hakkında polise başvurmak gerekmektedir. Adli bir sürecin başlatılması, kişinin içerisinde bulunduğu tehlikenin önlenmesi bakımından oldukça faydalıdır.
Zorbalığa Maruz Kalmamak İçin Nelere Dikkat Edilmelidir?
Zorbalık, bazı durumlarda kişinin çok yakın arkadaşlarından bile gelebilmektedir. Bunun dışında, çok yakın sayılmayan hatta hiç tanınmayan kişilerden gelen zorbalıklar da sıklıkla rastlanılanlar arasında yer almaktadır. Böyle durumlara maruz kalma riskini en aza indirmek için alınması gereken bazı önlemler bulunmaktadır.
Öncelikle sosyal medya platformlarında yer alan gizlilik ve güvenlik seviyeleri gözden geçirilmelidir. Ayrıca sosyal medya platformlarında herhangi bir paylaşımda bulunmadan önce de çok dikkatli olmak gerekmektedir. Sosyal medya ortamlarında zorbalığa maruz kalındığında, zorbalık yapan kişinin engellemesi ve maruz kalan kişinin profiline ulaşması engellenmelidir. Gizlilik seviyelerini en üst düzeyde tutarak kişiyi ilgilendiren paylaşımların, kişinin kontrolünde olması sağlanmalıdır.
